Provinciale rol
De provincie heeft een stimulerende en autonome rol als het gaat om het behoud van het cultuurlandschap en het hierin gelegen erfgoed. De provincie stimuleert en ondersteunt restauratie, herbestemming en verduurzaming van monumenten. Daarnaast treedt de provincie waar mogelijk op als verbinder van erfgoed met gebiedsopgaven.
We hebben een wettelijke taak om een toegankelijk archeologisch depot te beheren. In het Archeologiemuseum Huis van Hilde worden de provinciale archeologische collecties beheerd. Naast de vaste tentoonstelling zijn er tijdelijke tentoonstellingen en educatieprogramma’s over archeologie voor bezoekers en leerlingen van het primair en voortgezet onderwijs.
- We versterken de cultuurhistorische waarden van het landschap.
- We behouden het archeologisch erfgoed en maken dit toegankelijk voor het publiek.
- We behouden, herbestemmen en verduurzamen onze monumenten. Voor rijksmonumenten streeft de provincie naar een restauratievolume van 13,9 procent voor 2025.
- We behouden en herbestemmen het UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies en verbeteren de toegang voor het publiek.
1.1 We geven het Steunpunt Cultureel Erfgoed opdracht om gemeenten te ondersteunen op het gebied van erfgoedbeleid en de Omgevingswet en bij het onder de aandacht brengen van de cultuurhistorie in relatie tot ruimtelijke opgaven en beleidsvisies. Daarnaast ondersteunen we activiteiten rond ruimtelijke opgaven in relatie tot archeologie en herbestemming.
1.2 We versterken de cultuurhistorische waarden van het landschap door het uitdragen van de Leidraad Landschap & Cultuurhistorie 2018 , het organiseren van bijeenkomsten, en met handleidingen en adviezen. De ruimtelijke kwaliteit is gewaarborgd in de Omgevingsverordening.
2.1 Archeologische waarden zijn een belangrijk onderdeel van het waardevolle cultuurlandschap van de provincie Noord-Holland. In tien geselecteerde gebieden met een bovengemeentelijk archeologisch belang proberen we via ‘informatie en inspiratie’ gemeenten, gebruikers en beheerders van vindplaatsen aan te zetten tot een zorgvuldige omgang met deze waarden.
2.2 De provincie is eigenaar van de collectie archeologische vondsten in het archeologisch depot. In Huis van Hilde (depot en museum) maken we dit erfgoed zichtbaar en toegankelijk voor een breed publiek. De komende jaren gaan we daarmee door.
3.1 Met subsidies dragen we bij aan onderhoud, restauratie, verduurzaming en herbestemming van provinciale en rijksmonumenten. Naast de eigen provinciale monumenten draagt de provincie ook met cofinanciering via subsidies en leningen bij aan de restauratie en herbestemming van rijksmonumenten.
3.2 We hebben de ondersteuning van eigenaren bij de herbestemmingsopgave van monumenten (loodsfunctie) opnieuw ingericht.
3.3 Voor gemeenten stellen we in 2025 een handelingsperspectief op voor de omgang met klimaatrisico’s voor erfgoed.
4.1 Als mede site-houder voor het UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies coördineert de provincie het behoud en de ontwikkeling van dit werelderfgoed binnen Noord-Holland. In 2025 gaan we onder andere aan de slag met:
- Verdere samenwerking binnen het Gemeenschappelijk Orgaan Hollandse Waterlinies (provincie Utrecht, Noord-Holland, Gelderland en Noord-Brabant), met als doel behoud en ontwikkeling van het werelderfgoed;
- Afronding van de uitvoering van maatregelen voor het herstel liniedijken van de Stelling van Amsterdam.
- Verdere uitvoering restauratie en herbestemming van diverse onderdelen van de Hollandse Waterlinies.
- Zoeken naar koppelkansen om onder meer natuurontwikkeling en klimaatadaptatie binnen het werelderfgoed een plek te geven.
- Zoeken naar mogelijkheden om de grote transitie-opgaven waar nodig in te passen in het werelderfgoed.
- Het versterken van de beleving van watermanagementsysteem en strategisch landschap.
Beleidsdoel | (Bedragen x € 1.000/ Min is voordelig) | ||||||
Behouden kwaliteit van erfgoed | Rekening 2023 | Begroot 2024 | Begroot 2025 | Begroot 2026 | Begroot 2027 | Begroot 2028 | |
Totaal lasten | 4.912 | 34.794 | 10.594 | 10.668 | 11.435 | 6.095 | |
Totaal baten | -259 | -300 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo van baten en lasten | 4.653 | 34.494 | 10.594 | 10.668 | 11.435 | 6.095 | |
Stortingen | |||||||
6.2 | Reserve Monumenten (Mr. F.J. Kranenburgfonds) | 5.532 | 3.821 | 4.126 | 4.174 | 4.226 | 4.273 |
6.2 | Reserve Subsidie SvA/NHW Werelderfgoed | 3.265 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.2 | Reserve SvA/NHW Werelderfgoed | 1.355 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Onttrekkingen | |||||||
6.2 | Reserve Monumenten (Mr. F.J. Kranenburgfonds) | 160 | -10.444 | -4.512 | -4.573 | -5.341 | 0 |
6.2 | Reserve Subsidie SvA/NHW Werelderfgoed | -240 | -885 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.2 | Reserve SvA/NHW Werelderfgoed | -3.265 | -4.000 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Resultaat | 11.461 | 22.986 | 10.208 | 10.269 | 10.320 | 10.368 |
- De begrote lasten in 2025 nemen verder af. Dit komt doordat er geen stortingen zijn en minder onttrekkingen plaatsvinden in de reserves. In de onderliggende reserves van dit beleidsdoel moeten de bestedingsplannen nog worden verwerkt.