In de Brede Basismonitor 2024 is de huidige situatie in Noord-Holland wisselend: de helft van de thema’s scoort licht positief en de andere helft licht negatief. Zo zijn Noord-Hollanders over het algemeen gezond en is er een relatief hoog welzijn. Er is veel werk en de arbeidsmarkt is minder gespannen. Alhoewel Noord-Holland de grootste economie van Nederland heeft, is het vertrouwen hierin nog negatief en blijft het grondstoffengebruik stabiel. Mede hierdoor scoort het gehele thema economie licht negatief. Wat betreft bereikbaarheid scoort het Noord-Hollandse OV goed. De coronacrisis heeft wel haar sporen achtergelaten, het OV-gebruik is nog niet terug op het oude niveau. Bovendien worden de wegen weer steeds voller. Ook op de thema’s samenleving, natuur en klimaat heeft de provincie een licht negatieve score.
Welzijn
Op het gebied van welzijn is de nabijheid van voorzieningen in het grootste deel van Noord-Holland relatief goed. Basisscholen, bibliotheken en culturele voorzieningen zijn dichtbij in vergelijking met andere provincies. Het aandeel stedelijk groen in verhouding tot de bebouwde omgeving ligt boven het landelijk gemiddelde. Dit betekent dat de steden relatief groen zijn. De ruimte voor recreatie is kleiner dan nationaal. Dit komt vooral door de hoge bevolkingsdichtheid in Noord-Holland. De tevredenheid met het leven en vrije tijd ligt in Noord-Holland het laatste decennium onder het landelijk gemiddelde.
Gezondheid
Bij de indicatoren rond gezondheid scoort Noord-Holland gemiddeld beter dan de meeste andere provincies. De ervaren gezondheid is wel afgenomen en het percentage personen in Noord-Holland met overgewicht laat een lichte stijging zien.
Samenleving
Bij het thema samenleving valt op dat het vertrouwen in anderen relatief hoog is. Ook bleef de opkomst bij verkiezingen voor de Provinciale Staten stabiel. Het vertrouwen in instituties is gedaald na een piek tijdens de coronapandemie. De sociale cohesie, vrijwilligerswerk en sociale contacten in Noord-Holland blijven enigszins achter bij andere provincies.
Economie
De Noord-Hollandse economie is groot, groeit en geniet voorzichtig iets meer vertrouwen. De hoge huizenprijzen hebben effect op de schulden en vermogens van huishoudens. Er wordt veel en steeds meer aan innovatie uitgegeven in de provincie, echter uitgedrukt in het percentage van het bruto regionaal product scoort Noord-Holland licht negatief op innovatiekracht. Qua circulariteit zien we dat het grondstoffengebruik stabiel is, terwijl de provincie inzet op een halvering in 2030 en een volledig circulaire economie in 2050.
Werk
Het beeld bij het thema werk is overwegend positief. Veel mensen hebben een baan, de werkgelegenheid is hoog en de werkloosheid laag. De Noord-Hollandse arbeidsmarkt is een stuk minder gespannen dan een jaar eerder. Het aantal voortijdig schoolverlaters ligt iets boven het landelijk gemiddelde. Het aantal circulaire banen stijgt, maar de totale hoeveelheid banen stijgt sneller.
Bereikbaarheid
Voor bereikbaarheid is het beeld gemengd. Noord-Hollanders wonen gemiddeld dicht bij een OV-halte. Het OV-gebruik stijgt, ligt consequent hoger dan in andere provincies, maar ligt nog fors onder het niveau van 2019, het laatste jaar voor de coronacrisis. De klantwaardering voor het busvervoer is in Noord-Holland wederom het hoogst van alle provincies. Er wordt door Noord-Hollanders relatief veel gelopen en gewandeld op korte afstanden. De doorstroming op provinciale wegen is iets verslechterd en de verkeersintensiteit nam toe. Het aantal fatale verkeersongevallen neemt sinds 2013 gemiddeld genomen licht toe. De overslag in het Noordzeekanaalgebied is fors afgenomen door de afbouw van de kolenoverslag als gevolg van de energietransitie. Vergeleken met negen benchmarkluchthavens is Schiphol het vliegveld met de vierde hoogste connectiviteit.
Ruimte en wonen
Het beeld voor werklocaties en detailhandel bij het thema ruimte en wonen is positief. De markten voor detailhandel, kantoren en bedrijventerreinen zijn in balans. Voor wonen is het beeld overwegend negatief: het woningtekort is groot, de woningprijzen zijn hoog en de woontevredenheid blijft achter. Positief is dat het aantal woningbouwplannen ruim voldoende is om de woningbouwopgave te kunnen halen. Voldoende plannen is geen garantie dat woningbouwopgave ook gehaald wordt. Noord-Holland kent in vergelijking met andere provincies een relatief hoog aandeel bebouwde omgeving. Het beeld voor rijksmonumenten is positief, het aantal monumenten met een onderhoudsstaat ‘slecht’ of ‘matig’ is de laatste jaren gedaald.
Natuur
De scores voor natuur zijn negatief. De biodiversiteit daalt sterker in Noord-Holland dan in de rest van Nederland. De provincie heeft relatief weinig natuurgebied en groenblauwe ruimte per inwoner. Tot 2024 is in provincie Noord-Holland ruim 52 duizend hectare Natuurnetwerk Nederland (NNN) ingericht. Hiermee ligt het percentage ingerichte natuur op 93 procent van de totale doelstelling voor 2027.
Milieu
De indicatoren bij milieu tonen een gemengd beeld. Bij de indicatoren externe veiligheid, geluidsbelasting en lichtbelasting scoort Noord-Holland onder het Nederlands gemiddelde. De lichtbelasting neemt sinds 2020 wel af. De luchtkwaliteit in Noord-Holland is de afgelopen jaren verbeterd. De kwaliteit van zwemwater en grondwater in Noord-Holland voldoen aan de normen. Echter bij het oppervlaktewater voldoet niet één van de waterlichamen in de provincie aan de KRW-norm (Kaderrichtlijn Water). Noord-Holland heeft momenteel geen spoedlocaties waar de risico’s niet beheerst zijn voor het saneren van verontreinigde grond. Vergeleken met andere provincies zijn de emissies voor ammoniak en fosfaat in Noord-Holland relatief laag.
Klimaat
Omdat de beleidsdoelen voor energieverbruik, hernieuwbare energie en CO2-uitstoot nog niet worden gehaald, scoren deze indicatoren bij klimaat (licht) negatief. Hernieuwbare energie en de CO2-uitstoot vertonen wel een positieve trend. Noord-Holland is relatief kwetsbaar voor hittestress, overstromingen en bodemdaling. Hittestress scoort negatief in een verstedelijkte provincie als Noord-Holland door het hitte-eiland effect en de hittestress neemt in de provincie toe.
